เรื่องเล่า เพื่อการดำเนินชีวิตที่เหมาะสม

มีอัศวินสองคนสวมเสื้อเกราะถือทวนควบม้ามาจากทิศตะวันออกคนหนึ่ง มาจากทิศตะวันตกคนหนึ่ง มาพบกันโดยบังเอิญที่ใต้ต้นไม้ใหญ่ริมทางต่างก็เข้าไปเอนหลังพักผ่อนคนละด้านของต้นไม้ ขณะนั้นอัศวินที่มาจากทิศตะวันออกมองขึ้นไปเห็นโล่แขวนอยู่บนคาคบไม้จึงเปรยขึ้นดังๆ ว่า
"ใครหนอเอาโล่ทองมาแขวนไว้บนต้นไม้"
อัศวินอีกคนหนึ่งจึงแหงนดู แต่เห็นโล่นั้นเป็นสีเงิน มิได้เป็นสีทองอย่างที่อัศวินคนนั้นพูด จึงเปรยดังๆ
เช่นกันว่า"น่าขำจัง โล่เงินแท้ๆ ทำไมบางคนจึงเห็นเป็นโล่ทองไปได้"
อัศวินคนแรกจึงลุกขึ้นแล้วตะโกนใส่หน้าอีกคนหนึ่งว่าโล่ทอง อัศวินคนนั้นเมื่อถูกตะโกนใส่ก็ลุกขึ้นตะโกนใส่เหมือนกันว่าโล่เงิน ต่างฝ่ายต่างก็ไม่ยอมกันเพราะถือว่าสิ่งที่ตัวเองเห็นนั้นไม่ผิดจึงไม่ยอมกันง่ายๆ เพื่อให้รู้ผลจึงท้าดวลกันที่ลานโล่ง ต่างขี่ม้ารำทวนเข้าต่อสู้กันอย่างเอาเป็นเอาตาย แต่ฝีมือสูสีกันจึงต่อสู้กันเป็นนานจนเมื่อยล้าด้วยกันทั้งคู่ ได้ตกลงพักรบเพื่อพักผ่อนกันก่อนแล้วค่อยสู้กันใหม่ ตอนเข้าไปพักนั้นอัศวินที่มาจากตะวันออกไปพักด้านตะวันตก ที่มาจากตะวันตกไปพักด้านตะวันออกอัศวินคนแรกที่เห็นเป็นโล่ทองได้มองโล่อีกครั้งหนึ่งกลับเห็นเป็นโล่เงินอีกคนหนึ่งที่เห็นครั้งแรกเป็นโล่เงินกลับเห็นเป็นโล่ทอง
"เอ๊ะ นี่มันโล่เงินนี่" คนแรกที่เคยเห็นเป็นโล่ทองพูด
"อ้าว นี่มันโล่ทองนี่ ไม่ใช่โล่เงิน" อีกคนที่เห็นครั้งแรกเป็นโล่เงินบอก
ด้วยความสงสัยอัศวินคนแรกจึงปีกขึ้นไปเอาโล่ลงมา เมื่อมองเห็นโล่ใกล้ๆ ทั้งสองก็แทบจะลมจับ เพราะข้อเท็จจริงปรากฏประจักษ์ โล่อันนั้นเขากะไหล่ด้วยทองด้านหนึ่ง กะไหล่ด้วยเงินด้านหนึ่ง จึงเห็นเป็นสองอย่าง"โธ่พวกเราแทบจะฆ่ากันตายเพราะมองคนละมุมแม้ๆ เสียเชิงหมด"
ต่างบ่นกันพึมพำ เมื่อพักหายเหนื่อยแล้วก็โบกมืออำลาแยกย้ายกันไป.

เรื่องนี้สื่อความให้เห็นว่า
ทิฐิมานะความคิดเห็นด้วยความยึดมั่นถือมั่นว่าตนถูกนั้นทำให้คนเราตาบอดก็ได้ ทำให้เห็นผิดก็ได้ ทำให้
ทะเลาะกันก็ได้ ทำให้แตกกันก็ได้ ทั้งนี้เพราะทิฐิมานะทำให้เห็นผิดไปจากความเป็นจริง ด้วยมองเห็นได้เพียงด้านเดียว คือด้านที่ตัวเองเห็นหรือรู้สึกนึกคิด ไม่ได้มองอีกด้านหนึ่งซึ่งอาจตรงกันข้ามกับที่คิดก็ได้ อย่างที่นักปราชญ์ท่านกล่าวไว้ว่า "สองคนยลตามช่อง คนหนึ่งมองเห็นโคลนตม คนหนึ่งตาแหลมคมมองเห็นดาวอยู่พราวพราย" ที่ถูกนั้นเมื่อจะมองอะไรควรมองด้วยปัญญาอีกชั้นหนึ่ง คือควรใตร่ตรองพินิจพิจารณาให้ถี่ถ้วนมองให้ครบทุกด้าน ทั้งด้านดีด้านเสีย ด้านบวกด้านลบ จึงจะเห็นของจริง แล้วค่อยตัดสินวินิจฉัยว่าถูกหรือไม่ถูก ควรหรือไม่ควร วิสัยนักปราชญ์เขาปฏิบัติกันเช่นนี้ ถ้ามองเพียงด้านเดียวแล้วด่วนตัดสินไปตามที่เห็น ย่อมมีโอกาศสูงที่จะผิดพลาดอันจะทำให้คิดผิด พูดผิด
และทำผิดตามมา.

พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี)

ส่วนผมเห็นเป็น..เหล็กธรรมดา